Osmanlı padişahlarının annelerinden, Türk ve Müslüman olmayan ailelerden gelenlerin bulunduğu bir gerçektir. Ancak bunlar çok küçük yaşlarda Saray'a alınmışlar, Türk ve İslâm gelenekleri ile padişah hanımı ve padişah annesi olacak şekilde yetiştirilmişlerdir. Türk-İslâm kültürü ile yoğrulan bu hanımlar asıllarını tamamen unutmuş ve kendilerini samimiyetle bu milletten saymışlardır. Bu gruba giren az sayıdaki anneden Safiye Valide Sultan dışında ana dilini unutmayanı yoktur. 36 annenin tamamı iyi birer Müslüman olup ibadetlerini titizlikle yapmışlardır. Hatta bir kısmı, oğulları gibi tasavvufî bir meşrebe mensup idi.
Görüleceği gibi söz konusu annelerin kökeni Türkse Türk, Ukransa Ukran, Rumsa Rum olarak belirtilmiştir. Ailesi hakkında bilgi olmayanlar da bu şekilde işaret edilmiştir. Artık bunun ötesinde, hakkında kesin bir belge olmadığı halde, istisnasız bütün annelere gayrimüslim bir köken uydurup birer de yabancı isim takıvermek tarih bilimi bakımından geçersiz olup iltifat edilmemelidir. İşte 36 Osmanlı padişahının annesi olan 36 hanımın etnik kökenleriTahta çıkış sırasına göre sıralanmıştır)
1-2) Osman ve Orhan Gazi'nin anneleri Halime ve Mâl Hatun, Türkmen ailelerinin kızlarıdır.
3-4) Birinci Murad ve Yıldırım Bayezid Han'ın anneleri Nilüfer ve Gülçiçek Hatun Rum asıllıdır.
5) Çelebi Sultan Mehmed Han'ın annesi Devlet Hatun'un annesi olan Âbide Mutahhara Hatun, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî Hazretlerinin oğlu Sultan Veled'in kızıdır. Babası ise Germiyanoğlu Süleyman Şah'tır. Bu hanedan Oğuzların Bozok kolunun Avşar boyundandır.
6) Sultan İkinci Murad Han'ın annesi Emine Hatun, Dulkadıroğlu Nâsıreddin Mehmed Bey'in kızıdır. Bu hanedan Oğuzların Bozok kolunun Bayat boyundandır.
7) Fatih Sultan Mehmed Han'ın annesi Hümâ Hatun, yaygın rivayete göre Candaroğlu Taceddin İbrahim Bey'in kızıdır. Bu hanedan, Osmanlılar gibi Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır.
8) Sultan İkinci Bayezid Han'ın annesi Gülbahar Hatun'un babasının adı Abdullah'dır. Arnavut asıllıdır.
9) Yavuz Sultan Selim Han'ın annesi. Ayşe Gülbahar Hatun, Dulkadıroğlu Alâüddevle Bozkurt Bey'in kızıdır. Bu hanedan Oğuzlar'ın Bozok kolunun Bayat boyundandır.
10) Kanunî Sultan Süleyman Han'ın annesi Ayşe Hafsa Sultan, en çok kabul gören, yaygın rivayete göre Kırım Hanı Mengli Giray Han'ın kızıdır. Mengli Giray Han, Cengiz Han'ın büyük oğlu Cuci Han'ın 40 oğlundan 13'üncüsü Tokay Timur'un 11. kuşaktan torunudur.
11) Sultan İkinci Selim Han'ın annesi Hurrem Haseki Sultan'ın hayatının ilk safhalarına ve Saray-ı Hümayun'a getirilmesine dâir çeşitli rivayetler vardır. Ukrayna'nın bugün Polonya toprakları içinde kalan Rutenya bölgesinde doğduğu söylenmektedir. Saray'da İslâm âdet ve terbiyesi ile yetişti. Aklı, zekâsı ve sadakati ile tanındı.
12) Sultan Üçüncü Murad Han'ın annesi Nurbânû Valide Sultan'ın, Venedikli asil bir aile olan Venier-Baffo'ların kızı olduğu söylenmektedir. Barbaros Hayreddin Paşa tarafından esir edilip Saray'a alınmıştır. Küçük yaştan itibaren Türk-İslâm terbiyesiyle yetiştirildi. Zekâsı, terbiyesi ve güzelliği sebebiyle Manisa Sancakbeyi Şehzade Selim'le evlenmesi uygun görüldü.
13) Sultan Üçüncü Mehmed Han'ın annesi Safiye Valide Sultan, Venedikli soylu Baffo ailesinden Korfu Valisi'nin kızı olup Venedik'ten Korfu'ya giderken bindiği geminin Adriyatik Denizi'nde Türk denizcilerince vurulması sonucu esir düştü. O sırada Manisa Sancakbeyi olan Şehzade Murad'ın sarayına verildi. Manisa Sarayı'nda Türk-İslâm terbiyesiyle yetiştirildi. Zekâsı, terbiyesi ve güzelliğiyle Şehzade Murad'a uygun görülerek evlendirildi.
14) Sultan Birinci Ahmed Han'ın annesi Handan Valide Sultan'ın ailesi hakkında bilgi yoktur. Sultan Üçüncü Mehmed Han ile şehzadeliğinde, Manisa Sancakbeyi iken evlenmiştir.
15) Sultan Birinci Mustafa Han'ın annesinin ismi kayıtlarda zikredilmeyip "Valide-i Sultan Mustafa Han" olarak geçer. Abaza asıllı bir aileden gelmekteydi. Küçük yaştan itibaren Saray'da yetişmiştir. Sultan Üçüncü Mehmed Han ile şehzadeliğinde, Manisa Sancakbeyi iken evlenmiştir.
16) Sultan İkinci Osman Han'ın annesi Hadîce Mahfirûz Valide Sultan'ın ailesi hakkında bilgi yoktur.
17-18) Sultan Dördüncü Murad ile İbrahim Han'ın annesi Mahpeyker Valide Sultan Rum asıllıdır. Sultan Birinci Ahmed Han ile padişah olduktan sonra evlendi. Güzelliği, aklı ve zekâsı, hayrât ve hasenâtı ile meşhur, sâliha ve afîfe bir sultan idi. Bazı tarih kitaplarında katı yüreklilik ve entrika ile itham olunmakta ise de, bıraktığı eserler onun, dindar, cömert ve ziyadesiyle hayırsever olduğunu göstermektedir. Kendisini "Kösem" adıyla tanıtan ilk kaynak İtalyan seyyah Pietro della Valle'nin 1645'te yayınlanan seyahatnamesidir.
19) Sultan Dördüncü Mehmed Han'ın annesi Hadîce Terhan Valide Sultan'ın Güney Ukrayna'da doğduğu tahmin edilmektedir. Çok küçük yaşta Kırım atlılarının eline düşerek Saray'a verildiği söylenir. Kör Süleyman Paşa tarafından Mahpeyker Valide Sultan'a teslim edilmiştir. Harem-i Hümayun'da mükemmel bir tahsil görmüştür. Çok akıllı ve iyi kalpliydi. Saliha ve hayırsever bir hanımdı. Herkese iyi davranırdı.
20) Sultan İkinci Süleyman Han'ın annesi Saliha Dilâşûb Valide Sultan ile Sultan İkinci Ahmed Han'ın annesi Hadîce Muazzez Sultan'ın ailesi hakkında bilgi yoktur.
21) Sultan İkinci Ahmetin annesi Hatice Muazzez yani Polonyalı Yahudi Evadır 22-23) Sultan İkinci Mustafa ve Üçüncü Ahmed Han'ın annesi Mehpâre Emetullah Râbia Gülnûş Valide Sultan, Deli Hüseyin Paşa tarafından Girit'te İtalyan Verzizzi ailesinden çocukken esir edilerek Hadîce Terhan Valide Sultan'a hediye edilmiştir. Onun tarafından titizlikle terbiye edilip yetiştirilmiş ve oğlu Sultan Dördüncü Mehmed Han ile evlendirilmiş tir.
24) Sultan Birinci Mahmud Han'ın annesi Saliha Sebkatî Valide Sultan, Galata semtinde, Azapkapı'da yaşayan bir ailenin kızı veya evlatlığıdır.
25) Sultan Üçüncü Osman Han'ın annesi Şehsuvar Valide Sultan'ın Ukrayna'da doğduğu tahmin edilmektedir.
26-27) Sultan Üçüncü Mustafa Han'ın annesi Mihrişah Emine Sultan ve Sultan Birinci Abdülhamid Han'ın annesi Râbia Şermî Sultan Çerkes asıllıdır.
28) Sultan Üçüncü Selim Han'ın annesi Mihrişah Valide Sultan Gürcü asıllıdır.
29) Sultan Dördüncü Mustafa Han'ın annesi Ayşe Sîneperver Valide Sultan Çerkes asıllıdır.
30) Sultan İkinci Mahmud Han'ın annesi Nakşıdil Valide Sultan'ın Kafkasya'da doğduğu tahmin edilmektedir. Osmanlı Sarayı'nda Türk-İslâm terbiyesiyle yetiştirildi. Bir kısım Batılıların anlattıkları ve onun Fransız asıllı olduğuna dair yaygın hikâye kati olarak yanlıştır. Zira Nakşıdil Valide Sultan Gürcü asıllıdır.
31) Sultan Abdülmecid Han'ın annesi Bezmiâlem Valide Sultan Çerkes asıllıdır.
32) Sultan Abdülaziz Han'ın annesi Pertevniyâl Valide Sultan Abaza asıllıdır.
33) Sultan Beşinci Murad Han'ın annesi Şevkefzâ Valide Sultan, Abaza asıllıdır. Kafkasya'da doğmuştur. Babası Mehmed Bey, annesi Cemîle Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmişti.
34) Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın annesi Tîrimüjgân Sultan Çerkes asıllı olup Şapsıh boyundandır. Kafkasya'da, bugünkü Adigey Cumhuriyeti'nin başşehri Maykop'ta doğmuştur. Babası Emîr Bey, annesi Alma Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmiştir.
35) Sultan Mehmed Reşad Han'ın annesi Gülcemâl Sultan Çerkes asıllıdır. Kafkasya'da doğmuştur. Babası Ziya Bey, annesi Halîme Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmiştir.
36) Sultan Mehmed Vahîdeddin Han'ın annesi Fâtıma Gülistû Sultan Abaza asıllıdır. Bugünkü Rusya Federasyonu'ndaki Tuapse liman şehrinde doğmuştur. Babası Tahir Bey, annesi Afife Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmiştir.
Görüleceği gibi söz konusu annelerin kökeni Türkse Türk, Ukransa Ukran, Rumsa Rum olarak belirtilmiştir. Ailesi hakkında bilgi olmayanlar da bu şekilde işaret edilmiştir. Artık bunun ötesinde, hakkında kesin bir belge olmadığı halde, istisnasız bütün annelere gayrimüslim bir köken uydurup birer de yabancı isim takıvermek tarih bilimi bakımından geçersiz olup iltifat edilmemelidir. İşte 36 Osmanlı padişahının annesi olan 36 hanımın etnik kökenleriTahta çıkış sırasına göre sıralanmıştır)
1-2) Osman ve Orhan Gazi'nin anneleri Halime ve Mâl Hatun, Türkmen ailelerinin kızlarıdır.
3-4) Birinci Murad ve Yıldırım Bayezid Han'ın anneleri Nilüfer ve Gülçiçek Hatun Rum asıllıdır.
5) Çelebi Sultan Mehmed Han'ın annesi Devlet Hatun'un annesi olan Âbide Mutahhara Hatun, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî Hazretlerinin oğlu Sultan Veled'in kızıdır. Babası ise Germiyanoğlu Süleyman Şah'tır. Bu hanedan Oğuzların Bozok kolunun Avşar boyundandır.
6) Sultan İkinci Murad Han'ın annesi Emine Hatun, Dulkadıroğlu Nâsıreddin Mehmed Bey'in kızıdır. Bu hanedan Oğuzların Bozok kolunun Bayat boyundandır.
7) Fatih Sultan Mehmed Han'ın annesi Hümâ Hatun, yaygın rivayete göre Candaroğlu Taceddin İbrahim Bey'in kızıdır. Bu hanedan, Osmanlılar gibi Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır.
8) Sultan İkinci Bayezid Han'ın annesi Gülbahar Hatun'un babasının adı Abdullah'dır. Arnavut asıllıdır.
9) Yavuz Sultan Selim Han'ın annesi. Ayşe Gülbahar Hatun, Dulkadıroğlu Alâüddevle Bozkurt Bey'in kızıdır. Bu hanedan Oğuzlar'ın Bozok kolunun Bayat boyundandır.
10) Kanunî Sultan Süleyman Han'ın annesi Ayşe Hafsa Sultan, en çok kabul gören, yaygın rivayete göre Kırım Hanı Mengli Giray Han'ın kızıdır. Mengli Giray Han, Cengiz Han'ın büyük oğlu Cuci Han'ın 40 oğlundan 13'üncüsü Tokay Timur'un 11. kuşaktan torunudur.
11) Sultan İkinci Selim Han'ın annesi Hurrem Haseki Sultan'ın hayatının ilk safhalarına ve Saray-ı Hümayun'a getirilmesine dâir çeşitli rivayetler vardır. Ukrayna'nın bugün Polonya toprakları içinde kalan Rutenya bölgesinde doğduğu söylenmektedir. Saray'da İslâm âdet ve terbiyesi ile yetişti. Aklı, zekâsı ve sadakati ile tanındı.
12) Sultan Üçüncü Murad Han'ın annesi Nurbânû Valide Sultan'ın, Venedikli asil bir aile olan Venier-Baffo'ların kızı olduğu söylenmektedir. Barbaros Hayreddin Paşa tarafından esir edilip Saray'a alınmıştır. Küçük yaştan itibaren Türk-İslâm terbiyesiyle yetiştirildi. Zekâsı, terbiyesi ve güzelliği sebebiyle Manisa Sancakbeyi Şehzade Selim'le evlenmesi uygun görüldü.
13) Sultan Üçüncü Mehmed Han'ın annesi Safiye Valide Sultan, Venedikli soylu Baffo ailesinden Korfu Valisi'nin kızı olup Venedik'ten Korfu'ya giderken bindiği geminin Adriyatik Denizi'nde Türk denizcilerince vurulması sonucu esir düştü. O sırada Manisa Sancakbeyi olan Şehzade Murad'ın sarayına verildi. Manisa Sarayı'nda Türk-İslâm terbiyesiyle yetiştirildi. Zekâsı, terbiyesi ve güzelliğiyle Şehzade Murad'a uygun görülerek evlendirildi.
14) Sultan Birinci Ahmed Han'ın annesi Handan Valide Sultan'ın ailesi hakkında bilgi yoktur. Sultan Üçüncü Mehmed Han ile şehzadeliğinde, Manisa Sancakbeyi iken evlenmiştir.
15) Sultan Birinci Mustafa Han'ın annesinin ismi kayıtlarda zikredilmeyip "Valide-i Sultan Mustafa Han" olarak geçer. Abaza asıllı bir aileden gelmekteydi. Küçük yaştan itibaren Saray'da yetişmiştir. Sultan Üçüncü Mehmed Han ile şehzadeliğinde, Manisa Sancakbeyi iken evlenmiştir.
16) Sultan İkinci Osman Han'ın annesi Hadîce Mahfirûz Valide Sultan'ın ailesi hakkında bilgi yoktur.
17-18) Sultan Dördüncü Murad ile İbrahim Han'ın annesi Mahpeyker Valide Sultan Rum asıllıdır. Sultan Birinci Ahmed Han ile padişah olduktan sonra evlendi. Güzelliği, aklı ve zekâsı, hayrât ve hasenâtı ile meşhur, sâliha ve afîfe bir sultan idi. Bazı tarih kitaplarında katı yüreklilik ve entrika ile itham olunmakta ise de, bıraktığı eserler onun, dindar, cömert ve ziyadesiyle hayırsever olduğunu göstermektedir. Kendisini "Kösem" adıyla tanıtan ilk kaynak İtalyan seyyah Pietro della Valle'nin 1645'te yayınlanan seyahatnamesidir.
19) Sultan Dördüncü Mehmed Han'ın annesi Hadîce Terhan Valide Sultan'ın Güney Ukrayna'da doğduğu tahmin edilmektedir. Çok küçük yaşta Kırım atlılarının eline düşerek Saray'a verildiği söylenir. Kör Süleyman Paşa tarafından Mahpeyker Valide Sultan'a teslim edilmiştir. Harem-i Hümayun'da mükemmel bir tahsil görmüştür. Çok akıllı ve iyi kalpliydi. Saliha ve hayırsever bir hanımdı. Herkese iyi davranırdı.
20) Sultan İkinci Süleyman Han'ın annesi Saliha Dilâşûb Valide Sultan ile Sultan İkinci Ahmed Han'ın annesi Hadîce Muazzez Sultan'ın ailesi hakkında bilgi yoktur.
21) Sultan İkinci Ahmetin annesi Hatice Muazzez yani Polonyalı Yahudi Evadır 22-23) Sultan İkinci Mustafa ve Üçüncü Ahmed Han'ın annesi Mehpâre Emetullah Râbia Gülnûş Valide Sultan, Deli Hüseyin Paşa tarafından Girit'te İtalyan Verzizzi ailesinden çocukken esir edilerek Hadîce Terhan Valide Sultan'a hediye edilmiştir. Onun tarafından titizlikle terbiye edilip yetiştirilmiş ve oğlu Sultan Dördüncü Mehmed Han ile evlendirilmiş tir.
24) Sultan Birinci Mahmud Han'ın annesi Saliha Sebkatî Valide Sultan, Galata semtinde, Azapkapı'da yaşayan bir ailenin kızı veya evlatlığıdır.
25) Sultan Üçüncü Osman Han'ın annesi Şehsuvar Valide Sultan'ın Ukrayna'da doğduğu tahmin edilmektedir.
26-27) Sultan Üçüncü Mustafa Han'ın annesi Mihrişah Emine Sultan ve Sultan Birinci Abdülhamid Han'ın annesi Râbia Şermî Sultan Çerkes asıllıdır.
28) Sultan Üçüncü Selim Han'ın annesi Mihrişah Valide Sultan Gürcü asıllıdır.
29) Sultan Dördüncü Mustafa Han'ın annesi Ayşe Sîneperver Valide Sultan Çerkes asıllıdır.
30) Sultan İkinci Mahmud Han'ın annesi Nakşıdil Valide Sultan'ın Kafkasya'da doğduğu tahmin edilmektedir. Osmanlı Sarayı'nda Türk-İslâm terbiyesiyle yetiştirildi. Bir kısım Batılıların anlattıkları ve onun Fransız asıllı olduğuna dair yaygın hikâye kati olarak yanlıştır. Zira Nakşıdil Valide Sultan Gürcü asıllıdır.
31) Sultan Abdülmecid Han'ın annesi Bezmiâlem Valide Sultan Çerkes asıllıdır.
32) Sultan Abdülaziz Han'ın annesi Pertevniyâl Valide Sultan Abaza asıllıdır.
33) Sultan Beşinci Murad Han'ın annesi Şevkefzâ Valide Sultan, Abaza asıllıdır. Kafkasya'da doğmuştur. Babası Mehmed Bey, annesi Cemîle Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmişti.
34) Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın annesi Tîrimüjgân Sultan Çerkes asıllı olup Şapsıh boyundandır. Kafkasya'da, bugünkü Adigey Cumhuriyeti'nin başşehri Maykop'ta doğmuştur. Babası Emîr Bey, annesi Alma Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmiştir.
35) Sultan Mehmed Reşad Han'ın annesi Gülcemâl Sultan Çerkes asıllıdır. Kafkasya'da doğmuştur. Babası Ziya Bey, annesi Halîme Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmiştir.
36) Sultan Mehmed Vahîdeddin Han'ın annesi Fâtıma Gülistû Sultan Abaza asıllıdır. Bugünkü Rusya Federasyonu'ndaki Tuapse liman şehrinde doğmuştur. Babası Tahir Bey, annesi Afife Hanım'dır. Çocukluğunda Kafkasya'dan getirilerek Saray'a verilmiştir.
Post a Comment